Dwie eksplozje bombowe podczas pokojowego marszu zorganizowanego dziś rano w stolicy Turcji, Ankarze, zabiły 95 ponad 30 osób i poważnie zraniły ponad 200 126. W marszu brali udział członkowie pro-kurdyjskiej partii HDP. To już trzeci w ciągu ostatnich miesięcy zamach bombowy w Turcji. W czerwcu w Diyarbakir dokonano zamachu bombowego podczas wiecu pro-kurdyjskiej partii HDP. W lipcu, w Suruc, zamach bombowy dokonany podczas spotkania pro-lewicowej młodzieży zabił ponad 30 osób. O dokonanie zamachu w Ankarze i Diyarbakir oficjalnie oskarża się PKK, a o zamach Suruc posądza się bojowników ISIS.
Lider pro-kurdyjskiej partii HDP, Sellahatin Demirtas oskarża rząd o polityczną odpowiedzialność za zamach w Ankarze. Jego wypowiedzi nie wyemitowały jak na razie żadne oficjalne media. Bez względu na to, które ugrupowania lub osoby faktycznie dokonały zamachu bombowego w Ankarze, odpowiedzialność polityczną za to zdarzenie, i za śmierć kolejnych stu osób, faktycznie ponosi rząd.
Narracje o terrorze, jedności i braterstwie
Od czasu protestu w Gezi i następujących po nich afer korupcyjnych, definiowane Tureckości i jedności narodowej przez ówczesnego premiera, obecnie prezydenta Turcji opiera się głównie na wykluczaniu kolejnych grup osób oskarżanych o działania antyrządowe i antynarodowe. Ci, którzy krytykują rząd, biorą udział w protestach antyrządowych, oskarżani byli przez ostatnie dwa lata o przynależność do ‘równoległego państwa’. Równolegle do ostatnich wydarzeń w Turcji, w wypowiedziach liderów rządowych króluje nowa kategoria wykluczania i oskarżania (nad)używana przez rząd: Terror(ysta).
Obie kategorie przynależności: do równoległego państwa i do ugrupowań terrorystycznych są na tyle niejasne, by móc zakwalifikować do nich praktycznie wszystkich, którzy w jakikolwiek sposób przeciwstawią się rządowi. Podstawową różnica jest to, że podczas gdy ‘równoległe państwo’ jest dla zwykłego człowieka kategorią dość odległą i abstrakcyjną, ‘terrorysta’ to ktoś, kto powoduje bezpośrednie zagrożenie życia. ‚Terror’ wywołuje strach, i wymaga ochrony. Z terrorem trzeba walczyć. Terrorystów – aresztować. I popierać tych, którzy ‚walczą z terrorem’.
We 
wrześniu tego roku rząd zorganizował wiec pod hasłem ‘Jeden głos przeciwko terrorowi’. Spotkanie zorganizowane było przez prezydenta i przedstawicieli partii AKP. Wielu przedstawicieli opozycji, a także badaczy społecznych, skrytykowało hasło kampanii: ‘jeden głos’ oznacza w tym wypadku głos Erdogana i poparcie dla AKP. Marsz przeciwko terrorowi, organizowany z funduszy państwowych przez prezydenta, powinien gromadzić przedstawicieli różnych ugrupowań i partii politycznych, a hasło powinno brzmieć ‘wiele głosów’, jednocząc przeciwko terrorowi wszystkich bez względu na poglądy polityczne. Jednak nawet wiece ‚przeciwko terrorowi’ są najczęściej jednocześnie manifestacją przynależności polityczynej. Różnica pomiędzy wiecem pro-AKP w Stambule i wiecem pro-HDP w Akarze polega na tym, że ten pierwszy zorganizowano i sfinansowano przez rząd. Ten pierwszy, ponadto, był chroniony przez policję i przebiegł bez zakłóceń, a wiec pokojowy w Ankarze zakończył się śmiercią ponad 30 osób. O ile w Turcji można bezpiecznie wybrać się na wiec pro-AKP, uczestnictwo w jakimkolwiek spotkaniu opozycji, a nawet wyrażanie poglądów/krytyki odmiennych niż te reprezentowane przez rząd, stały się niebezpieczne.
Bez względu na to, kto dokonał 
zamachów w Turcji, rząd powinien przede wszystkich dążyć do wznowienia i przyspieszenia procesu pokojowego; do utworzenia koalicji po poprzednich wyborach; do tworzenia prawdziwej jedności bez względu na poglądy i przynależność polityczną i ideologiczną; do respektowania różnorodności; i do ochrony życia wszystkich bez względu na ich poglądy polityczne czy ideologiczne.
HDP, Kurdowie i wybory
Kiedy w poprzednich wyborach parlamentarnych kurdyjska partia HDP przekroczyła próg wyborczy, rząd całkowicie przerwał proces negocjacji pokojowych z PKK. Prezydent Turcji skutecznie uniemożliwił utworzenie jakiejkolwiek koalicji, zwiększył cenzurę, i zaczął (nad)używać słowa ‚terror’ w oskarżeniach kierowanych do polityków i dziennikarzy opozycji. Planem Erdogana było uzyskanie w parlamencie większości wystarczającej do zmiany konstytucji i wprowadzenia ustroju prezydenckiego, co pozwoliło by mu na kontynuowanie rządów i zwiększenie władzy.
Od początku swoich rządów Erdogan starał się uzyskać poparcie Kurdów dla AKP obiecując rozwiązanie problemów takich jak bezrobocie i ekonomiczne zacofanie we wschodniej Turcji. Pod koniec 2013 roku ówczesny premier wprowadził, równolegle ze zniesieniem zakazu dotyczącego noszenia hijabu, kilka premier ogłasza wprowadznie pro-kurdyjskich reform, takich jak wprowadzenie możliwości używania języka kurdyjskiego i poszerzenie edukacji w tym języku. Jednak, jak twierdzą ci, którzy w czerwcu zdecydowali się głosować na HDP, zmiany były niewystarczające, a przez 13 lat swoich rządów AKP nie spełniło większości ze swoich początkowych obietnic. Nowe inwestycje w Stambule, czy budowa pałacu prezydenckiego w Ankarze, nie wniosły niczego do rozwoju regionu wschodniej Turcji. Co więcej, były premier a obecny prezydent niejednokrotnie zmieniał narrację na temat Kurdów, raz wykluczając, innym razem włączając ich w prezentowaną przez siebie wizję tego, czym jest ‘Tureckość’ i narodowa jedność.
W lipcu tego roku, miesiąc po wyborach, prezydent Turcji, Recep Tayyip Erdogan w jednym z przemówień stwierdził, że: ‘Nie jest możliwa kontynuacja procesu pokojowego z tymi, który zagrażają naszej narodowej jedności i braterstwu”. Kto zna poglądy prezydenta Turcji, wie, że ‘narodowa jedność’ i ‘braterstwo’ zawężają się do wąskiego grona osób, a mianowicie, popierających partię AKP. Równolegle faktycznimi zamachami bombowymi w Turcji, idea zagrożenia terroryzmem i postaci terrorysty używana jest przez rząd w narracjach o wspomnianej ‘jedności narodowej. To brak ‘jedności narodowej’ (czytaj: przynależność do lub wsparcie dla opozycji) jest przyczyną terroru. Jedynie ‘jedność narodowa; (czytaj: uzyskanie przez AKP większości w parlamencie) może ów ‘terror’ zakończyć.
Jak podaje raport Al-Monitor, tureckojęzyczne kurdyjskie media popierają przekonanie, że AKP jest nie tylko politycznie odpowiedzialne za zamachy, ale faktycznie wspiera, a nawet kontroluje ISIS i inne grupy w Syrii i półnowcnym Iraku, mobilizując je przeciwko Kurdom. Kurdowie mieszkający na pograniczu twierdzą, że AKP wspiera ISIS, blokując Kurdom dostęp do środków medycznych, wody, pożywienia. Niektórzy podejrzewają, że ‚rząd’ celowo dopuszcza do zamachów, lub może nawet ponosi za nie całkowitą odpowiedzialność, wierząc, że kreowanie polaryzacji, strachu i ‚zagrożenia terrorem’ rozbudzi w wyborcach potrzebę silnego, zdecydowanego lidera, który ‚ochroni’ ich przed ‚terrorem’.
W związku z ostatnimi wydarzeniami ‘terrorystycznymi’, warto zastanowić się nad następującymi pytaniami:
- Dlaczego zamachy ‘terrorystyczne’ nie zdarzają się na wiecach rządowych, a jedynie na spotkaniach organizowanych przez opozycję i organizacje pozarządowe?
- Dlaczego ‘terror’ sukcesywnie narasta po czerwcowych wyborach?
- Dlaczego rząd ‘chroni’ przed ‘terrorem’ jedynie swoich wyborców?
- Czy jest moralne prowadzenie kampanii politycznej opartej na kreowaniu i zwiększaniu polaryzacji, atmosfery strachu i opresji?
Warto także przypomnieć kilka ostatnich wydarzeń w Turcji:
– Jeden z najważniejszych dziennikarzy Hurriet, <a href="http://www.theguardian.com/world/2015/oct/01/prominent-turkish-journalist-beaten-up-in-organised-planned-att
Dodaj do ulubionych:
Polubienie Wczytywanie...
Gorącym tematem w Turcji jest zbliżające się referendum, w którym obywatele zdecydują o (nie)zmianie przyszłej konstytucji, a co za tym idzie, o kształcie rządu i kompetencjach prezydenta. Jakie zmiany do konstytucji chce wprowadzić prezydent, i jakie byłyby ewentualne konsekwencje tych zmian? Kto jest na tak (Tr: „evet”) a kto na nie („Hayir”), i jaki jest obecnie układ sił? Na te pytania postaram się odpowiedzieć w niniejszym tekście.
Przez sześć miesięcy pracowałam jako nauczycielka angielskiego w prywatnym przedszkolu w pobliżu jednej z tutejszych uczelni. Znad biurka przenosiłam się na kilka godzin dziennie do świata 2,5-3,5 letnich dzieci, których uwaga utrzymuje się nie dłużej niż 10-15 minut i których energia wydaje się być niemalże nieskończona. Zakres moich obowiązków obejmuje wycieranie nosów i ocieranie łez, rozwiązywanie konfliktów, karmienie, zmianę pieluch, zawiązywanie butów, oraz naukę angielskiego w trzech różnych grupach wiekowych: 2-2,5, 3+, 3,5-4.
Patrząc – jako pasażerka – na wieczne korki, wzgórza, plątaniny dróg, nieustający zgiełk, trąbienie i ruch samochodów przeplatających się w nieskończonej konkurencji o przestrzeń na drodze, bałam się prowadzić samochód w tym mieście. Nie jestem doświadczonym kierowcą: Prawo jazdy zdałam w Polsce niecałe 3 lata temu i od tamtego czasu jeździłam jedynie okazjonalnie. Moje pierwsze wrażenia z jazdy w Turcji nie należały też do najprzyjemniejszych: zdarzyło mi się utknąć w korku „pod górkę”, i o mały włos nie zderzyć czołowo z kierowcą, który zapomniał zasad pierwszeństwa.
Wiele osób słysząc z mediów o zamachach bombowych w Turcji wyobraża sobie, że cały kraj ogarniety jest przez dym, ogień i strach. Jednak Turcja to ogromny kraj, a sam Stambuł liczy około 15 milionów mieszkańców. Chociaż ataki terrorystyczne z pewnością zostawiają w nas smutek i żal, nie s w stanie zatrzyma życia codziennego, nie zmieniają radykalnie rytmu dnia, i nie stwarzają (moim zdaniem) zagrożenia większego niż uczestnictwo w tutejszym (skądindąd szalonym) ruchu drogowym, lub samotny spacer wieczorem przez park w Warszawie.
